نیمه های شب بود ، با پای خودش و در حالیکه با دست دیگرش ، از زیر، دست آسیب دیده اش را در دست گرفته بود وارد اورژانس بیمارستان شد. و از پی اش جمعیتی از دوستان و خانواده نزدیکی که او را همراهی می کردند وارد سالن اورژانس بیمارستان شدند. در پایان نیز جمعیت خانمها شیون کنان از راه رسیدند و به یکباره فضای ساکت و آرام اورژانس ملتهب و بی قرار شد.
او با همین وضعیت تعدادی از اورژانسهای پایتخت را یکی پس از دیگری پشت سر گذاشته ، تا سر اینجا درآورده بود. مشخص گردید که دست او از ناحیه مچ ، با شمشیر برنده ای به شدت آسیب دیده است. در اتاق معاینه وضعیت دست مورد بررسی و مداقه قرار گرفت و مشخص گردید که دست وی از ناحیه مچ بریدگی بسیار عمیقی پیدا کرده است ، شمشیر استخوانهای مچ دست او را مانند پنیر بریده و دست فقط به پوست و مقداری بافت نرم در قدام مچ دست متصل بود.
اولین سوال مهمی که در دقایق اول باید به آن پاسخ داده می شد این بود آیا برای حفظ دستی که به این شدت آسیب دیده است ، می شود اقدام مفید و موثری صورت پذیرد؟ بیمار در اسرع وقت به اتاق عمل جراحی منتقل شده و اقدامات ضروری بلافاصله برای وی آغاز شد. پس از بررسی دقیق و جامع وضعیت پیش آمده جراحی نامبرده با هدف حفظ دست و اعاده حداکثر کارایی و عملکرد برای ادامه زندگی، برای چند ساعت ادامه پیدا کرد.
باید بدانیم هر دستی که دچار آسیب شدیدی در حد قطع شدگی گردیده است لزوما امکان اعاده حیات برای آن وجود ندارد. در مواردی که جریان خون عضوآسیب دیده ازدست رفته است، فاصله زمانی از لحظه حادثه تا زمانی که جریان خون مجددا برقرار گردد بسیار تعیین کننده و سرنوشت ساز است. هر چه زمان بیشتری از لحظه حادثه سپری می شود ، اعصاب و عضلات بافت آسیب دیده در اثر نرسیدن خون دچار آسیب بیشتری شده تا حدی که پس از ازدسترفتن فرصت حیاتی ، حتی برقراری مجدد جریان خون هم به برگشت حیات به عضو آسیب دیده کمکی نخواهد کرد.
در مواردی که آسیب منجر به قطع ، همراه له شدگی و کوبیدگی شدید باشد، امکان پیوند عضو وجود نخواهد داشت. امکان پیوند عضوفقط در مواردی وجود دارد که آسیب ، حاصل بریدگی تیزی مانند چاقو یا شمشیر باشد.
زنده بودن عضو در وهله اول وابسته به جریان خونی است که توسط شریانها وارد آن می شود و وریدها یا سیاهرگهایی که معمولا در مجاورت شریان مربوطه طی مسیر کرده و خون را از عضو خارج می کنند. استخوانها ، اعصاب ، تاندونها و عضلات و در نهایت پوست عضو مربوطه از این نظر در درجه بعدی اهمیت بوده و کارکرد آنها ، عملکرد دست را تامین خواهد کرد. به همین خاطر جراح در ابتدا نسبت به برقراری مجدد جریان خون در عضو مبتلا اقدام کرده و سپس نسبت به ترمیم باقی عناصر و قسمتها تلاش می نماید. پیوند عضو معمولا یک کار گروهی و تیمی بوده و نتیجه بدست آمده حاصل همکاری نزدیک تخصصهای مختلف حین عمل جراحی اعم از متخصص ارتوپدی ، جراح دست و جراح عروق می باشد.
بیمار مورد بحث از خوش حادثه یک از دو شریان خونرسان به دستش سالم بود . به طور معمول دو شریان اصلی به دست خونرسانی می کنند . سالم بودن یکی از این دو شریان می تواند حتی در صورت قطع یا عدم عملکرد دیگری ، متضمن حیات و زنده ماندن دست آسیب دیده گردد. به همین خاطر پس از ثابت سازی استخوانهایی که در اثر تیزی خارج از وصف شمشیر مانند تکه پنیری بریده شده بود در یک فرایند چند ساعته دهها تاندون و چند عصب آسیب دیده یکی پس از دیگری ترمیم شدند. تاندونها طنابهای سفیدرنگی هستند که واسط اتصال عضلات به استخوانهای مچ دست وانگشتان بوده و وظیفه ی حرکات انگشتان و مچ دست را بر عهده دارند.
بیمار من پس از پشت سر گذاشتن مراحل نسبتا طولانی نقاهت اعم از بیحرکتی و سپس جلسات طولانی توانبخشی ، حالا بتریج کارایی از دست رفته خود را به دست می آورد. حالا سوالی که مطرح می شود این است که آیا دستی که به این شدت آسیب دیده است ، تا چه میزان کارایی خود را به دست خواهد آورد و این فرایند چه مدت طول خواهد کشید؟
